Nucąc w sercu pieśń ufności

Opublikowane przez Bracia Kapucyni w dniu

NUCĄC W SERCU PIEŚŃ UFNOŚCI

ZAWSZE OTWARTE SERCE BOGA

– Podwieźć braci?
– Nie, my szukamy noclegu.
– W takim razie, zapraszamy do nas!

Powyższe słowa, to wymiana zdań między braćmi, a ludźmi, których spotkali na drodze, w czasie jednej z naszych wakacyjnych akcji o nazwie: ,,Wędrowanie bez pieniędzy”. Założeniem wędrówki, do udziału w której zapraszamy również młodych, jest wejście w dobrowolne ubóstwo. Chodzi o to, by zgadzając się na brak: jedzenia, pieniędzy, noclegu otworzyć się na doświadczenie Bożej opieki. Za każdymi otwartymi drzwiami, za każdym zaproszeniem do wspólnego stołu, za każdym dobrem którego doświadczamy, dzięki wierze, razem z braćmi możemy rozpoznawać otwarte serce Boga, który troszczy się o zaspokojenie naszych potrzeb. Hojność Ojca, która często nas zaskakuje i przekracza nasze wyobrażenia, wywołuje spontaniczną wdzięczność i zachwyt. Jak wyśpiewać Bogu uwielbienie? Jak wyrazić mu naszą radość i wdzięczność za to, że tak bardzo czuwa nad nami? Jak wyśpiewać Mu naszą ufność w sytuacjach, gdy doświadczamy braku i niepewności? Z pomocą przychodzi nam Psalm 23.

DLACZEGO PSALM 23?

Księga Psalmów, która jest zbiorem modlitw Izraela, zawiera psalmy o różnej tematyce. Wśród nich można wyróżnić psalmy o tematyce ufności, o zawierzeniu Bogu pośród różnych trudności, jakie przynosi życie. Jednym z najbardziej znanych i cenionych psalmów należącym do tej grupy jest Psalm 23, znany również jako ,,Pieśń o pasterzu i gospodarzu domu” (Cyt. G. Ravasi, Psalmy. Cz. 2, Kraków 2007, s. 63). To o nim z zachwytem wypowiadał się filozof Bergson: ,,Setki książek, które przeczytałem, nie dały mi tyle światła i wsparcia co te wersety Psalmu 23: «Pan jest moim pasterzem, niczego mi nie brakuje (…); choćbym przechodził przez dolinę ciemności, nie będę się lękał niczego, bo Ty jesteś ze mną»” (Cyt. Ibid., s. 64).

PIEŚŃ UFNOŚCI

Psalm 23, należy do psalmów ,,ufnościowych” (Cyt. J. Łach i in., Księga Psalmów: wstęp, przekład z oryginału, komentarz, ekskursy / oprac. Stanisław Łach ; przygotował do druku Jan Łach ; Katolicki Uniwersytet Lubelski., Poznań 1990, s. 179) wysławiających pogodne i całkowite
oddanie Bogu całej swojej egzystencji. Wskazuje na to decydujący dla tego psalmu wers 4: ,,Ty jesteś ze mną”. Nie tylko trafnie ujmuje on całe przesłanie utworu, ale ponadto zajmuje w nim centralną pozycję z przestrzennego i strukturalnego punktu widzenia.


Ravasi, wybitny biblista i znawca języka hebrajskiego, uznaje Psalm 23 za utwór zrodzony z głębokiego, osobistego doświadczenia poety, który z czasem prawdopodobnie przekształcił się w ,,pieśń całego Izraela, który pod przewodnictwem wielkiego Pasterza podąża na ucztę pokoju i zażyłości z Bogiem” (Cyt. Ibid.). Istnieje wiele różnych hipotez starających się wyjaśnić na czym polegało pierwotne doświadczenie, które skłoniło psalmistę do napisania tej modlitwy pełnej ufności. Interesującą wydaje się myśl Dhorme’a i von Rada, których zdaniem Psalm 23 jest radosnym świadectwem pewnego lewity, który po nieudanych próbach podjętych przez ludzi, którzy chcieli go odwieść od realizacji swojego powołania, wyśpiewuje pieśń o tym jak piękne jest życie oddane służbie Bogu, w Jego świątyni (Por. Ibid. s. 73).

BÓG JAK PASTERZ?

Bez wątpienia główną ideą Psalmu 23 jest idea Jahwe jako pasterza, który troszczy się o wierzącego. Zrodziła się z doświadczenia ludzi Wschodu, dla których rzeczywistość pasterska była codziennością. Dla semity pasterz nie był zwyczajnym przewodnikiem, który potrafił wybrać właściwą drogę i poprowadzić stado na pastwisko. Był kimś znacznie więcej. Był stałym towarzyszem podróży. Godziny stada stawały się jego własnymi godzinami.
Narażał się na te same niebezpieczeństwa co stado, doświadczał tego samego głodu i pragnienia co owce. Tylko pasterz mógł dać stadu poczucie pewności i bezpieczeństwa. Był dla owiec wybawicielem, a jego zdolności decydowały o ich losie. Z biegiem czasu, w sposób naturalny, symbolika pasterza została odniesiona do króla oraz do bóstwa. W Bogu Izrael rozpoznał Tego, który jest pasterzem w pełnym tego słowa znaczeniu. Tylko On nie jest powstrzymywany w dziele zbawienia przez żadną przeszkodę, tylko On nie błądzi wyznaczając szlaki, tylko On zawsze podąża razem ze swoim stadem i nigdy nie zdradza swoich owiec (Por. G. Ravasi, Psalmy. Cz. 2, op. cit., ss. 79–81). Właściwą postawą wobec Boga, ukazaną w Psalmie 23, jest postawa ufności i zawierzenia: ,,Psalmista uczy ufności w Opatrzność Bożą” (Cyt. J. Łach i in., Księga Psalmów…, op. cit., s. 180), swoim własnym przykładem zaprasza do odnowienia ufności w Boga, do całkowitego oddania się w Jego ręce.

BLISKO, NAWET POŚRÓD CIEMNOŚCI

Pięknym przykładem interpretacji Psalmu 23 jest katecheza papieża Benedykta XVI wygłoszona 5 października 2011 roku podczas audiencji generalnej. Stanowi ona część cyklu dotyczącego zagadnień związanych z modlitwą chrześcijańską. W swojej katechezie papież ukazał Psalm 23 jako przykład modlitwy, będącej radykalnym aktem ufności, wynikającym ze świadomości, że zawierzamy się Bogu, który jest dobry (Por. Benedykt XVI, Ten, który potrafi znaleźć trawę i wodę na pustyni (Psalm 23), [w:] L’Osservatore Romano, 2011, s. 48). W katechezie Bóg został przedstawiony jako pasterz, któremu leży na sercu dobro stada, który swój rytm wędrówki i swoje potrzeby dostosowuje do potrzeb owiec. Ciekawą myślą papieża jest wzmianka o odgłosie laski pasterskiej. Wyjaśniając fragment o przejściu przez dolinę, Benedykt XVI mówi, że w czasie wędrówki, także pośród ciemności, stadu towarzyszy znajomy odgłos uderzającej w ziemię laski pasterskiej. Odgłos ten jest dla owiec sygnałem, że pasterz jest razem z nimi, że mogą czuć się bezpiecznie (Por. Ibid).

PRZED WYJŚCIEM W DROGĘ

Cechą charakterystyczną Księgi Psalmów jest to, że pieśni zawarte w niej, pomimo upływu lat, wciąż pozostają aktualne. Przekonania i emocje, którymi wypełnione są psalmy: obawy, lęki, radości, nadzieje w każdym czasie, pozostają skarbcem o wielkiej głębi, który pomaga w przeżywaniu przed Bogiem doświadczeń życia ludziom z różnych kultur a nawet wyznań. Psalm 23, pieśń ufności dla pielgrzymów udających się na Syjon, może stać się dla każdego z nas ,,właściwą ścieżką”, drogą do odkrycia w naszym życiu obecności Boga. Bez względu na to, czy bierzemy udział w ,,Wędrowaniu bez pieniędzy”, czy rozpoczynamy kolejny dzień nauki, pracy, codziennych obowiązków Psalm 23 może przypomnieć nam, że gdziekolwiek jesteśmy, zawsze jest z nami Bóg, Bóg który nigdy nie przestaje się o nas troszczyć. Psalm o dobrym pasterzu stając się naszą modlitwą zarówno w chwilach lęku i radosnych uniesień może pomóc każdemu z nas, bez względu na zewnętrzne okoliczności, iść przez życie w postawie zawierzenia, nucąc w sercu pieśń ufności.


Na koniec chciałbym zacytować Psalm LXVIII, utwór hinduskiego poety Tukarama, który wykorzystując obrazy Psalmu 23 napisał własną pieśń ufności. Może to być dla kogoś inspiracją by w czasie osobistej modlitwy stworzyć swoją własną wersję Psalmu 23:

„Dokądkolwiek bym poszedł, Ty jesteś towarzyszem,
który trzyma mnie za rękę i mnie prowadzi.
Na drodze, którą idę,
Ty jesteś moim jedynym wsparciem.
U mego boku niesiesz mój bagaż.
Jeśli idąc, zbłądzę,
Ty wyprostujesz mą ścieżkę.
Złamałeś moje opory,
o Boże, popchnąłeś mnie naprzód.
A teraz Twoja radość przenika mnie i otacza,
i jestem jak bawiące się dziecko”.

BIBLIOGRAFIA:

Benedykt XVI, Ten, który potrafi znaleźć trawę i wodę na pustyni (Psalm 23), [w:] L’Osservatore Romano, 2011, .

Łach J., Stachowiak L., Łach S., Wydawnictwo Pallottinum, Księga Psalmów: wstęp, przekład z oryginału, komentarz, ekskursy / oprac. Stanisław Łach ; przygotował do druku Jan Łach ; Katolicki Uniwersytet Lubelski., Poznań 1990.

Ravasi G., Psalmy. Cz. 2, Kraków 2007

br. Kacper Stec OFMCap

Kategorie: Artykuły